کمال حیدری که از او به عنوان “آیت الله العظمی” یاد می‌شود از نگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یک “فتنه”گر است.
این نهاد از مردم می‌خواهد از او حذر کنند و “هرگز نباید سخنان نادرست او را به پای دین و مذهب روحانیت و عالمان دینی به حساب آورند زیرا راهی را که این شخص پیش گرفته سرانجامی جز انحراف و گمراهی نیست.”
در پایین اطلاعیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نام محمد یزدی رئیس شورای عالی این نهاد به چشم می‌خورد، کسی که سال گذشته هم با اعلام مرجعیت محمدجواد علوی بروجردی، از نواندیشان دینی و نوه آیت الله حسین بروجردی، مخالفت کرد.
اما کمال حیدری کیست؟ وی متولد عراق و زبان اصلی او عربی است. شاید به همین دلیل در فضای ایران کمتر شناخته شده است. او در حوزه نجف از هم دوره‌ای‌های «محمود هاشمی شاهرودی»، رییس سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام بود و سه برادرش در حکومت صدام کشته شده‌اند. حیدری چند روز پس از آغاز جنگ ایران و عراق به ایران آمد و در قم ساکن شد.
او ۶۴ ساله است و به نسبت برخی از دیگر مراجع تقلید، جوان محسوب می‌شود. با این حال، در فضای حوزه شناخته شده است و شاگردان مشهوری نیز دارد. «علی‌اشرف فتحی»، روزنامه‌نگار پیش از این در یادداشتی با عنوان «آیت‌الله سیدکمال حیدری چه می‌گوید و چه می‌خواهد؟ / مارتین لوتر شیعه؟» نوشته بود حیدری شاگردان فعالی نیز دارد، از جمله «شیخ حیدر حبﷲ»، شاگرد لبنانی وی که در رده اساتید و نویسندگان مطرح حوزوی است.
کمال حیدری همچنین با وجود اندیشه‌های متفاوت دینی، به لحاظ سیاسی مشکلی با مقامات جمهوری اسلامی ندارد و در نشست‌های رهبر جمهوری اسلامی نیز شرکت کرده است.
او را شاید بتوان نسخه برعکس آیت‌الله «صادق شیرازی» و دیگر اعضای خانواده‌اش دانست که با وجود نظراتی چون قمه زدن، با آیت‌الله خامنه‌ای مخالف هستند.
این روحانی سال‌ها در شبکه «الکوثر»، کانال عربی‌زبان صداوسیما، در دفاع از شیعیان برنامه داشت و در میان شیعیان جهان عرب نیز مشهور است. اصلاح «فهم دینی» را می‌توان پروژه‌ای نام نهاد که او و شاگردانش پی‌گیر آن هستند.
ماجرا از آنجا آغاز شد که یک ماه پیش شبکه العراقیه گفت‌وگویی شش قسمتی با آیت‌الله کمال حیدری را درباره دین و سکولاریسم منتشر کرد که در قسمت پنجم آن موضوع اختلافات درون‌دینی مطرح شد و این که چرا اختلافات درون‌دینی منجر به صدور حکم «تکفیر» و خونریزی میان دو گروه از مسلمانان می
آنچه آیت‌الله حیدری در این باره گفت همان چیزی است که موجب واکنش‌ها علیه او در ایران و همچنین عراق شده است.
او گفت که تکفیر فقط مختص اهل سنت نبوده و در میان علمای شیعه هم مسئله تکفیر وجود داشته است. همچنین علمای شیعه معتقد به «تکفیر باطنی» اهل سنت هستند؛ به این معنی که اهل سنت در این دنیا و ظاهرن مسلمان می‌دانند، اما بر این باورند که باطنن مسلمان نیستند و در آخرت همراه با کفار محسوب می‌شوند.
او با این حال تأکید کرد که همه فقیهان شیعه معتقد به «کفر ظاهری» اهل سنت نیستند؛ به این معنی که در عمل هم‌ردیف دیگر مسلمانان هستند.
موضوع «تفکیر» در حوزه‌های علمیه موضوع تازه‌ای نیست. همچنین این که مراجع شیعه از حکم «تکفیر» به عنوان ابزاری علیه مخالفان خود استفاده می‌کنند، تاکنون بارها مطرح شده است.
اما این اولین بار است که یک روحانی بلندپایه شیعه چنین نقدی اساسی را به مراجع شیعه وارد می‌کند و از آنان درباره این که بخش اعظم مسلمانان جهان را «کافر» می‌دانند، خرده می‌گیرد.
طبیعتن چنین نقدی، آن هم در شرایطی که منطقه خاورمیانه دستخوش رقابت‌ها و جنگ‌های مذهبی میان شیعیان تحت حمایت جمهوری اسلامی و سنی‌مذهبان کشورهای عربی است، برای مراجع شیعه و در نهایت حکومت جمهوری اسلامی ایران گران تمام می‌شود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر