بررسی لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم در مجلس، مدت هاست که ادامه دارد و مخالفت های گسترده با آن، کار تصویب را تاکنون در بن بست قرار داده. جو صحن علنی مجلس ایران در روز اول خرداد که موعد بررسی این لایحه بود چنان ملهتب شد که موضوع از دستور کار صحن علنی خارج شد. نمایندگان معترض پیوستن ایران به این کنوانسیون را «خیانت»، «یک ترکمنچای دیگر»، «گیرکردن یقه جمهوری اسلامی در دست سازمان ملل» و «لایحه استعماری» خوانده اند. دلیل این همه مخالفت شدید و غلیظ چیست؟ کنوانسیونی که نمایندگان مجلس ایران از آن هراس دارند، چه می گوید؟
کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم چیست؟
کنوانسیون یک سند سازمان ملل متحد است که هدف آن، قطع منابع پولی و پشتوانه های مالی سازمان و گروه های تروریستی است. این کنوانسیون توسط کمیته ششم یا کمیته حقوقی مجمع عمومی تهیه شد و سپس با اجماع کشورهای عضو سازمان ملل در مجمع عمومی به تصویب رسید. شورای امنیت در اسفند 1378 با تصویب قطعنامه ای این کنوانسیون را مورد تایید مجدد قرار داد. با پیوستن بیستمین کشور به این سند، اجرای کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم از فروردین 1381 به عنوان یک سند بین‌المللی آغاز و برای کشورهایی که به آن ملحق شده اند، لازم الاجرا شد. در حال حاضر 132 کشور این کنوانسیون را امضا کرده اند و 188 دولت هم رسما به آن ملحق شده اند. از جمله این کشورها، سوریه است که ایران یکی از متحدان اصلی آن محسوب می شود.
کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم، یک سند سازمان ملل متحد است که هدف آن، قطع منابع پولی و پشتوانه های مالی سازمان و گروه های تروریستی است.
چه اقدامی بر اساس این کنوانسیون جرم است؟
تامین هزینه های مالی برای اقدام به کشتن یا وارد کردن جراحت شدید جسمانی به افراد غیرنظامی یا هر افراد دیگری که در درگیری های نظامی نقشی ندارند و تامین پول مورد نیاز برای ارعاب مردم یا مجبور کردن دولت ها یا سازمان های بین المللی، مطابق کنوانسیون مقابله با تامین منابع مالی تروریسم جرم است.
تعهد اصلی کشورهایی که این کنوانسیون را پذیرفته اند، چیست؟
مقابله با شکل های مختلف تروریسم در جهان با قطع منابع مالی آنها هدف اصلی این کنوانسیون است. منابع مالی بر اساس تعریفی که این کنواسنیون داده شامل هر نوع وجوه و دارایی مشهود و غیر مشهود، منقول و غیرمنقول و به هر نحوی که کسب شده باشد است. به این ترتیب اعتبارات بانکی، چک های مسافرتی و بانکی، اوراق قرضه و بهادار و انواع اعتبار نامه های مالی در صورت بکارگیری در امور تروریستی مشمول این کنوانسیون است و باید ضمن توقیف به نفع دولت در صورت لزوم به عنوان غرامت به قربانیان حوادث تروریستی پرداخته شود. تسهیلات و منابع مالی دولتی هم اگر به گروه های تروریستی پرداخت شود، شامل مقررات کنوانسیون می شود و از مصونیت معمول در قوانین بین المللی که درباره اموال دولت ها اعمال می شود، عملا برخوردار نیست. یعنی این بخش از اموال دولت ها توسط کشورهای دیگر قابل توقیف و مصادره است.
دولت ایران کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم را امضا نکرده اما با ارسال لایحه ای به مجلس خواهان الحاق به آن شده است. کشورهایی که به عضویت کنوانسیون در می آید متعهد می شوند قوانین داخلی خود را با مفاد کنوانسوین مطابقت یا تغییر دهد.
الحاق به کنوانسیون به چه شکلی انجام می شود؟
هر دولت عضوی از سازمان ملل متحد می تواند به اختیار خود کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم را ابتدا امضا و سپس اجرا کند. در صورتی که قوانین داخلی دولتی را ملزم کرده باشد، آن دولت باید برای آنکه در برابر مفاد کنوانسیون مسئول و متعهد تلقی شود، عضویت خود را به تصویب پارلمان کشورش برساند. دولت ایران کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم را امضا نکرده اما با ارسال لایحه ای به مجلس خواهان الحاق به آن شده است. کشورهایی که به عضویت کنوانسیون در می آید متعهد می شوند قوانین داخلی خود را با مفاد کنوانسوین مطابقت یا تغییر دهد.
کشورهای عضو برای انجام تعهداتشان چه کارهایی باید انجام دهند؟
هر دولتی که به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم ملحق می شود باید افراد مظنون و فعالیت های مالی مشکوک در بکارگیری فعالیت های تروریستی را زیر نظر بگیرند. کشورهای عضو باید از طریق بانک ها و موسسات مالی خود، منابع مالی و گردش پولی مظنونان را به طور دائم زیر نظر بگیرند تا در صورت سرازیر شدن آن به سوی گروه های تروریستی، جلوی آن گرفته شود. به غیر از این الزام، کشورهای عضو باید با همکاری یکدیگر وضعیت مظنونان و نقل انتقالات مالی مشکوکی را که دیگر کشورها معرفی می کنند، بررسی و در صورتی که عمل انجام شده یا در حال انجام را اتهام تشخیص دهند، ضمن توقیف اموال، افراد را تحت پیگرد قضایی قرار دهند و در صورت محکومیت، مجازات کنند. همکاری با دیگر دولت های برای بستن راه های درآمد گروه های تروریستی یکی از وظایف کشورها در این کنوانسیون است.
دولت ایران تمایل دارد تا با اصلاح قوانین و الحاق به مقرراتی همچون کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم از منافع رفع تحریم ها بیشتر برخوردار شود و روابط بین المللی ایران با بانک های جهانی رونق بگیرد.
الحاق ایران به این کنوانسیون پیشنهاد کیست؟
الحاق ایران به این کنوانسیون پیشنهاد وزارت امور خارجه است و وزارت اقتصاد و امور دارایی از آن حمایت کرده است. هیات دولت جمهوری اسلامی ایران به ریاست حسن روحانی در آبان سال 1396 در لایحه ای به مجلس رسما خواستار الحاق ایران به کنواسنیون مقابله با تامین مالی تروریسم شد. لایحه با سه امضای رئیس جمهور، وزیر خارجه و وزیر اقتصاد به مجلس رفته اما دلیل اینکه دولت ایران می خواهد عضو کنوانسیون شود، برنامه ای است که «گروه ویژه اقدام مالی» یا «FATF» با ایران در میان گذاشته تا از فهرست سیاه این سازمان به طور دائم خارج شود. «گروه ویژه اقدام مالی» یک سازمان خدمات بین المللی در پاریس است که برای مبارزه با پولشویی تأسیس شد اما در سال های بعد دستور کار آن به مبارزه با تأمین مالی تروریسم هم گسترش یافت.
دولت ایران به چه دلیلی می خواهد به کنوانسیون ملحق شود؟
در دوره ای که ایران تحت شدیدترین تحریم های بین المللی قرار داشت، برخی مقررات بانکی و مالی با هدف مبارزه با پولشویی و مقابله با اقدامات تروریستی ایجاد شده بود که بانک های ایرانی به دلیل تحریم بودن و نداشتن ارتباطات جهانی، از تتطبق خود با آن، عقب افتاده بودند. در مواردی موسسات مالی ایران حتی از وجود چنین مقرراتی هم با خبر نبودند. چند هفته پس از حصول توافق هسته ای با شش قدرت جهانی از جمله آمریکا، ایران از فهرست سیاه «گروه ویژه اقدام مالی» خارج شد. خروج ایران دائمی نبوده و در واقع تعلیق شده است. از این رو، این گروه به ایران توصیه کرده برای این که بانک‌های بین‌المللی با بانک‌ها و موسسات مالی ایرانی همکار کنند اقداماتی را انجام دهد تا به طور کامل از فهرست سیاه خارج شود.
رعایت توصیه های اف‌ای‌تی‌اف اجباری است؟
این توصیه‌ها به خودی خود الزام آور نیستند و اجباری برای پیروی از آن برای دولت ها از جمله ایران وجود ندارد اماپیوستن ایران به مقررات بین المللی در این زمینه، جایگاه‌اش را بهبود و خطر همکاری مالی و بانکی بین المللی با آن را برای موسسات مشهور جهانی کاهش می‌دهد. دولت ایران تمایل داشت تا با اصلاح قوانین و الحاق به مقرراتی همچون کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم از منافع رفع تحریم ها بیشتر برخوردار شود و روابط بین المللی ایران با بانک های جهانی رونق بگیرد.
نگرانی مخالفان پیوستن ایران به کنوانسیون چیست؟
ایران یکی از مهمترین حامیان مالی گروه هایی در منطقه خاورمیانه است که از سوی ایالات متحده آمریکا یا کشورهای عضو اتحادیه اروپا در فهرست گروه‌های تروریستی قرار گرفته اند یا در مظان فعالیت‌های تروریستی و وارد شدن به فهرست سیاه‌اند. حمایت از
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر