۱۳۹۷ خرداد ۸, سه‌شنبه

سرنوشت مبهم ۴۰۰میلیون دلار در طرح تجهیز بندر چابهار!؟

ابتدا بخشی از یک گزارش را به روایت سایت موسسه صندوق پس انداز کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی بخوانید: «پس از دستور مؤکد مقام معظم رهبری در خصوص ضرورت توسعه­ی سواحل مکران و اهتمام جدی دولت به فعال­سازی بندر چابهار و گسترش امکانات بندری در این شهر، طی مناقصه­ای، تجهیز فاز یک بندر شهید بهشتی به ارزش ۳۳۰ میلیون دلار به شرکت آریا بنادر ایرانیان واگذار شد.» این واگذاری سال ۹۴ با مصوبه هیات وزیران دولت نهایی شد.
حالا خبر را به نقل از سایت شرکت آریا بنادر ایرانیان که زیرمجموعه این صندوق است، بخوانید: «پس از اهتمام جدی دولت به فعال­سازی بندر چابهار و تلاش برای گسترش امکانات بندری در این شهر، توسعه و تجهیز فاز یک بندر شهید بهشتی به ارزش ۴۰۳میلیون دلار به شرکت آریا بنادر ایرانیان واگذار شد.»
نادر قاضی پور، نماینده ارومیه در مجلس اما در جلسه استیضاح عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، یک روایت دیگر از رقم قرارداد داد: «شرکت آریا بنادر ایرانیان قرارداد ۴۳۰میلیون دلاری بسته است که در اولین پرداخت ۱۱۰میلیون تومان برای تاسیس شرکت پرداخت کرده است.»
پس تا اینجا با یک قرارداد مواجه هستیم که رقم آن از ۳۳۰میلیون تا ۴۳۰میلیون دلار متغیر است ولی مرور اظهارات مختلف نشان می دهد که قرارداد ۴۰۳میلیون دلاری درست است.
قرارداد مربوط به تجهیز فاز یک بندر شهیدبهشتی چابهار است. بر اساس گزارش وب سایت شرکت آریابنادر ایرانیان، ۳۳۰میلیون دلار این پروژه از طریق صندوق توسعه ملی تامین شده تا از طریق بانک توسعه صادرات پرداخت شود. صندوق توسعه ملی طبق اساسنامه اش باید به «بخش های خصوصی، تعاونی و عمومی غیردولتی با هدف تولید و توسعه سرمایه گذاری در داخل و خارج کشور» اعتبار دهد.
شرکت آریابنادر ایرانیان به شماره ثبت ۲۴۳۰۲۶، سال۸۴ تاسیس شده و یک شرکت دولتی است. این شرکت وابسته به صندوق پس انداز کارکنان سازمان بنادر و دریانوردی است. ابراهیم ایدنی، مدیرعامل صندوق در تاریخ ۸دی ماه ۱۳۹۵، با حکم محمدسعید نژاد، مدیرعامل وقت سازمان بنادر و دریانوردی و معاون وزیر راه و شهرسازیمنصوب شده است. بنابراین پرداخت اعتبار از صندوق توسعه ملی به این شرکت دولتی خلاف قانون و اساسنامه صندوق توسعه ملی بوده ولی در سال های اخیر چنین رویه ای معمول بوده و بارها به صورت غیرقانونی و به ویژه با دخالت آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی از منابع این صندوق به شرکت های دولتی تسهیلات داده شده است. شرکت آریابنادر علاوه بر این اعتبار مالی، ۲۱۰هکتار زمین هم در بندر شهید بهشتی دریافت کرده است. قرار این بوده که این شرکت، این زمین ها را تجهیز و در قالب یک قرارداد ۳۰ ساله از آن بهره برداری کند.
شرکت دولتی آریا بنادر ایرانیان بر خلاف قانون قرار بوده ۳۳۰میلیون دلار اعتبار از صندوق توسعه ملی برای تجهیز بندر چابهار دریافت کند. این شرکت ۲۱۰هکتار زمین هم برای این طرح دریافت کرده است. 
موضوع توسعه بندر چابهار با مشارکت هندی ها از سال ۲۰۰۲ موضوع مذاکره بوده است. هندی ها که این بندر را محل مناسبی برای ورود به آسیای میانه و افغانستان می دانند، همواره خودشان را علاقه مند به حضور در این پروژه نشان داده اند. با این حال، این روند مانند بسیاری از پروژه های دیگر گرفتار دوران تحریم شد و به کما رفت. از سال ۲۰۱۳ با احیای روند مذاکرات، بار دیگر توسعه بندر چابهار مورد توجه قرار گرفت. 
موضوع مهم تر اما نوع ورود شرکت آریابنادر است. خبرگزاری هندی وایر در آپریل ۲۰۱۶ در گزارشی نوشته: «پس از انعقاد تفاهم نامه، هندی با «موضوع تکان دهنده ای» مواجه شدند، اینکه فعالیت های بندر چابهار در یک قرارداد طولانی مدت به شرکت آریابندر واگذار شده. مدت قرارداد ۳۰سال بوده، طرف هندی از این قرارداد هیچ اطلاعی نداشته و مجبور شدند برای حضور هندی ها دوباره یک تفاهم نامه جدید بنویسند.»
موضوع را البته های هندی ها پیگیری کردند،‌ چون «شریک ایرانی [آریا بنادر ایرانیان] نه با انتخاب و تمایل هندی‌ها که براساس دستور سازمان بنادر و دریانوردی به هندی‌ها تکلیف شده «و آنها این گلایه را در سفر یک‌سال پیش وزیر امورخارجه به هند نیز طرح کردند» ولی زور شرکت آریابنادر بیشتر از این ها بود.
شرکت آریا بنادر تاکنون ۳۱میلیون دلار تجهیزات برای این طرح از آلمان خریداری کرده ولی با توجه به مشکلات مدیریتی در بندر چابهار گفته است قصد اجاره دادن تجهیزات را دارد. 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر